1 stycznia 2024 r. wchodzą w życie nowe przełomowe przepisy UE wprowadzające minimalną stawkę w wysokości 15 proc. efektywnego opodatkowania przedsiębiorstw wielonarodowych prowadzących działalność w państwach członkowskich UE.

Te ramy prawne pozwolą zwiększyć sprawiedliwość i stabilność krajobrazu podatkowego w UE i na świecie, czyniąc go jednocześnie bardziej nowoczesnym i lepiej dostosowanym do dzisiejszego zglobalizowanego, cyfrowego świata. Wejście w życie przepisów dotyczących minimalnego skutecznego opodatkowania, uzgodnionych jednomyślnie przez państwa członkowskie w 2022 r., sformalizuje wdrożenie przez UE tzw. zasad „filaru 2” uzgodnionych w ramach globalnego porozumienia w sprawie międzynarodowej reformy podatkowej w 2021 r.

Niemal 140 jurysdykcji na całym świecie przystąpiło do tych przepisów, ale UE jest liderem, jeśli chodzi o przełożenie ich na twarde prawo. Obniżając motywację przedsiębiorstw do przenoszenia zysków do jurysdykcji o niskich stawkach podatkowych, filar 2 ogranicza tendencję do równania w dół – walkę między krajami o obniżenie stawek podatku dochodowego od osób prawnych w celu przyciągnięcia inwestycji. Przynosi on już rezultaty, a szereg jurysdykcji o zerowym opodatkowaniu zapowiedziało wprowadzenie podatku dochodowego od osób prawnych wobec przedsiębiorstw objętych zakresem dyrektywy.

Szczegóły

Proponowane przepisy będą miały zastosowanie do grup przedsiębiorstw wielonarodowych i dużych grup krajowych w UE, których łączne przychody finansowe wynoszą ponad 750 mln euro rocznie. Będą one miały zastosowanie do każdej dużej grupy – zarówno krajowej, jak i wielonarodowej – posiadającej spółkę dominującą lub spółkę zależną z siedzibą w państwie członkowskim UE.

Dyrektywa zawiera wspólny zbiór przepisów dotyczących sposobu obliczania i stosowania podatku wyrównawczego należnego w danym kraju, jeżeli efektywna stawka podatkowa jest poniżej 15 proc. Jeżeli spółka zależna nie podlega minimalnej efektywnej stawce w państwie trzecim, w którym ma siedzibę, państwo członkowskie spółki dominującej również zastosuje wobec niej podatek wyrównawczy. Dyrektywa zapewnia ponadto skuteczne opodatkowanie w sytuacjach, w których spółka dominująca znajduje się w kraju trzecim o niskich stawkach podatkowych, który nie stosuje równoważnych przepisów.

Kontekst

To historyczne prawo oznacza spełnienie złożonej przez UE obietnicy, że jako jedna z pierwszych wdroży reformę podatkową OECD. Zapewnienie globalnego minimalnego poziomu opodatkowania osób prawnych stanowi jeden z dwóch obszarów prac w ramach globalnego porozumienia OECD (filar 2) – drugim jest częściowa realokacja praw do opodatkowania (zwany filarem 1).

Filar 1 pozwoli dostosować międzynarodowe przepisy dotyczące podziału opodatkowania zysków największych i najbardziej rentownych przedsiębiorstw wielonarodowych między państwa. W ten sposób odzwierciedlony zostanie zmienny charakter modeli biznesowych i zdolność przedsiębiorstw do prowadzenia działalności bez fizycznej obecności.

Źródło: Komunikat prasowy Komisji Europejskiej z dnia 1 stycznia 2024 r.