Komisja Europejska i Wysoki Przedstawiciel przyjęli dziś 25. sprawozdanie roczne dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rozwoju sytuacji politycznej i gospodarczej w Specjalnym Regionie Administracyjnym Hongkong. Sprawozdanie dotyczy sytuacji w 2022 r.

W 2022 r. przypada 25. rocznica przekazania Hongkongu Chinom oraz druga rocznica nałożenia na Hongkong ustawy o bezpieczeństwie narodowym. Ze sprawozdania wynika, że nadal postępuje proces ograniczania wysokiego stopnia autonomii Hongkongu, zasad demokracji oraz podstawowych wolności, które miały być chronione co najmniej do 2047 r. Zmiany te podają w wątpliwość zobowiązanie Chin do przestrzegania zasady „jeden kraj, dwa systemy”.

W ciągu roku organy ścigania nadal przeprowadzały aresztowania ze względów bezpieczeństwa narodowego. Na dzień 31 grudnia 2022 r. na mocy ustawy o bezpieczeństwie narodowym i innych przepisów dotyczących bezpieczeństwa aresztowano 236 osób, a 145 osób i 5 przedsiębiorstw usłyszało zarzuty. Wskaźnik skazań wynosił 100 %. Wiele osób oczekiwało na proces, w tym 47 działaczy prodemokratycznych, którzy wzięli udział w prawyborach, członkowie rozwiązanego obecnie Hongkońskiego Sojuszu Wsparcia Patriotycznych Ruchów Demokratycznych w Chinach oraz Jimmy Lai. Wiele z tych osób przebywa w areszcie od stycznia 2021 r., w niektórych przypadkach w celach izolacyjnych. W 2022 r. często powoływano się na ustawę o zakazie podburzania z czasów kolonialnych. Na podstawie tej ustawy Departament Bezpieczeństwa Narodowego policji dokonuje około jednej piątej aresztowań. 1 listopada na podstawie tej ustawy aresztowano jednego obywatela UE.

W czwartym przeglądzie okresowym w ramach Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych w Hongkongu Komitet Praw Człowieka ONZ wezwał Hongkong do uchylenia obowiązującej ustawy o bezpieczeństwie narodowym. Komitet podkreślił obawy dotyczące możliwości przekazywania spraw z Hongkongu do Chin kontynentalnych (które nie są stroną paktu) w celu przeprowadzenia dochodzenia, wszczęcia postępowania, prowadzenia rozprawy sądowej i wykonania kary.

W 2022 r. odnotowano znaczny regres, jeśli chodzi o wolność prasy. Aresztowano dziennikarzy i stawiano im zarzuty, a liczne niezależne media zaprzestały działalności. W 2022 r. w światowym rankingu wolności prasy Reporterów bez Granic Hongkong zajmował 148. miejsce (na 180) – jest to spadek o 68 miejsc w porównaniu z poprzednim rokiem.

Po reformie ordynacji wyborczej w 2021 r., która miała sprawić, że „Hongkongiem rządzić będą patrioci”, 8 maja odbyły się pierwsze wybory szefa administracji. Były funkcjonariusz policji i główny sekretarz ds. administracji John Lee był jedynym kandydatem w wyborach. Otrzymał on 99,2 proc. ważnych głosów i został zaprzysiężony 1 lipca.

W sprawozdaniu rocznym podkreślono również znaczące powiązania handlowe między Unią Europejską a Hongkongiem. 1600 przedsiębiorstw z UE jest nadal największą społecznością przedsiębiorców zagranicznych. UE była trzecim co do wielkości partnerem handlowym Hongkongu, jeśli chodzi o towary. Dwustronny handel usługami między UE a Hongkongiem wzrósł o 25,1 proc. Również dwustronne inwestycje między UE i Hongkongiem nadal były na wysokim poziomie.

Gospodarka Hongkongu ponownie wpadła w recesję w 2022 r., mimo że ograniczenia związane z podróżą i ochroną zdrowia były stopniowo luzowane w drugiej połowie roku. W skali światowej Hongkong pozostawał trzecim co do wielkości celem inwestycyjnym i był piątą co do wielkości gospodarką handlową.

Kontekst

Od czasu przekazania Hongkongu Chińskiej Republice Ludowej, które miało miejsce w 1997 r., Unia Europejska i jej państwa członkowskie uważnie obserwują zmiany polityczne i gospodarcze zachodzące w Specjalnym Regionie Administracyjnym Hongkong, objętym zasadą „jeden kraj, dwa systemy”.

Zgodnie z zobowiązaniem podjętym w 1997 r. wobec Parlamentu Europejskiego co roku Komisja Europejska i Wysoki Przedstawiciel sporządzają sprawozdanie na temat zmian politycznych i gospodarczych zachodzących w Hongkongu.

Środki wprowadzone przez UE i państwa członkowskie w odpowiedzi na ustawę o bezpieczeństwie narodowym w konkluzjach Rady przyjętych w lipcu 2020 r. pozostają w mocy. Ten pakiet środków obejmował: przegląd polityki w zakresie azylu, migracji, wiz i pobytu oraz umów o ekstradycji; analizę i ograniczenie wywozu newralgicznego sprzętu; obserwowanie procesów sądowych; wspieranie społeczeństwa obywatelskiego; możliwość uzyskania większej liczby stypendiów i odbycia większej liczby wymian akademickich; monitorowanie ekstraterytorialnego wpływu ustawy oraz wstrzymanie rozpoczęcia jakichkolwiek nowych negocjacji z Hongkongiem.

Dalsze informacje

• 25. sprawozdanie roczne UE na temat zmian politycznych i gospodarczych w Specjalnym Regionie Administracyjnym Hongkong

Źródło: Komunikat prasowy Komisji Europejskiej z dnia 18 sierpnia 2023 r.