Komisja z zadowoleniem przyjmuje osiągnięte w tym tygodniu porozumienie między Parlamentem Europejskim a Radą, które pomoże sprawić, by sektor lotnictwa stał się „Gotowy na 55”, poprzez określenie prawem jego wkładu w realizację naszego celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55 proc. do 2030 r. Porozumienie polityczne, które osiągnięto późnym wieczorem 6 grudnia, dotyczy zmiany przepisów dotyczących lotnictwa w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS).

Zaktualizowane przepisy dotyczące handlu uprawnieniami do emisji przyspieszą wdrażanie zasady „zanieczyszczający płaci” poprzez stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień dla sektora lotnictwa do 2026 r. Porozumienie to wzmacnia rygorystyczność istniejącego systemu, który obejmuje lotnictwo od 2012 r. Oznacza to, że przemysł będzie ponosił większą odpowiedzialność finansową za swój ślad węglowy, a dzięki solidnemu sygnałowi cenowemu powstanie więcej zachęt ekonomicznych do redukcji emisji.

Do początku 2027 r. ustalanie opłat za emisję gazów cieplarnianych będzie miało zastosowanie do lotów w obrębie UE/EOG oraz lotów do Szwajcarii i Zjednoczonego Królestwa, przy utrzymaniu obecnego mechanizmu przewidującego wstrzymanie biegu terminu dotyczącego międzynarodowego stosowania przepisów. W 2026 r. Komisja przeprowadzi ocenę mechanizmu kompensacji i redukcji CO2 dla lotnictwa międzynarodowego (CORSIA) ustanowionego przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), aby sprawdzić, czy w wystarczającym stopniu realizuje on cele porozumienia paryskiego. W zależności od wyniku tej oceny Komisja przedstawi wniosek ustawodawczy, który mógłby rozszerzyć zakres unijnego handlu uprawnieniami do emisji na odlatujące loty, jeżeli mechanizm CORSIA nie będzie wystarczająco dostosowany do porozumienia paryskiego.

Porozumienie przewiduje również nowy system wsparcia w celu przyspieszenia stosowania zrównoważonych paliw lotniczych, finansowany z dochodów z EU ETS, które szacuje się na 1,6 mld EUR. Stworzy również nowy system dla linii lotniczych w celu monitorowania, zgłaszania i weryfikacji emisji innych niż CO2 i powiązanych skutków klimatycznych lotnictwa, które stanowią dwie trzecie całkowitego wpływu lotnictwa na klimat. Ważnym krokiem naprzód w zakresie przejrzystości będzie publikacja większej ilości danych na temat emisji z lotnictwa międzynarodowego w sposób przyjazny dla użytkownika, przy jednoczesnej ochronie szczególnie chronionych danych handlowych.

Co dalej?

Porozumienie polityczne musi teraz zostać formalnie przyjęte. Po zakończeniu tej procedury przez Parlament Europejski i Radę nowe przepisy zostaną opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejdą w życie ze skutkiem natychmiastowym.

Kontekst

Europejski Zielony Ład to długofalowa strategia UE na rzecz wzrostu, której celem jest neutralność klimatyczna Europy do 2050 r. Aby osiągnąć ten cel, Europa musi do 2030 r. ograniczyć swoje emisje o co najmniej 55 proc. w porównaniu z poziomami z 1990 r. Porozumienie osiągnięte w tym tygodniu to kolejny ważny krok w kierunku przyjęcia przez Komisję pakietu legislacyjnego „Gotowi na 55” w celu realizacji Europejskiego Zielonego Ładu. Osiągnięto je po trzech innych niedawnych porozumieniach mających na celu zakończenie sprzedaży nowych samochodów emitujących CO2 w Europie do 2035 r., zwiększenie krajowych celów w zakresie redukcji emisji w sektorach transportu, budynków, odpadów i rolnictwa oraz zwiększenie pochłaniania dwutlenku węgla poprzez użytkowanie gruntów, leśnictwo i rolnictwo.

W latach 2013–2019 emisje z lotnictwa w Europie wzrastały średnio o 5 proc. w ujęciu rok do roku. Mimo że w czasie pandemii drastycznie spadły emisje z lotnictwa, przewiduje się, że będą one dalej rosły. Aby osiągnąć neutralność klimatyczną, UE musi do 2050 r. ograniczyć emisje z transportu, w tym z lotnictwa, o 90 proc. (w porównaniu z poziomami z 1990 r.). Ambitniejsze cele klimatyczne sektora lotnictwa będą miały kluczowe znaczenie dla osiągnięcia przez UE jej celów klimatycznych wynikających z porozumienia paryskiego i dla urzeczywistnienia Europejskiego Zielonego Ładu.

Dodatkowe informacje

• Wnioski w ramach pakietu „Gotowi na 55”
• Wniosek dotyczący zmiany przepisów odnoszących się do lotnictwa w ramach ETS
• Wniosek dotyczący decyzji w sprawie powiadomienia o kompensowaniu w odniesieniu do globalnego środka rynkowego dla operatorów statków powietrznych z siedzibą w Unii (CORSIA)
• Ograniczenie emisji pochodzących z lotnictwa

Źródło: Komunikat prasowy Komisji Europejskiej z dnia 9 grudnia 2022 r.