Prawa człowieka są na całym świecie coraz bardziej zagrożone. Mając na uwadze ten globalny kontekst i potwierdzając silne poparcie Unii Europejskiej dla praw człowieka, podstawowych wolności i demokracji oraz ich obrońców na całym świecie, komisarz Jutta Urpilainen podpisała dziś, w obecności organizacji społeczeństwa obywatelskiego i obrońców praw człowieka, znaczne zwiększenie środków w wysokości 30 mln euro na nowy etap unijnego mechanizmu na rzecz obrońców praw człowieka na lata 2022–2027.

Komisarz do spraw partnerstw międzynarodowych Jutta Urpilainen podkreśliła: UE propaguje prawa człowieka, podstawowe wolności i demokrację na całym świecie. Obrońcy praw człowieka są kluczowymi partnerami UE w urzeczywistnianiu praw człowieka na miejscu. Obecnie ich życie jest coraz bardziej zagrożone ze względu na nasilające się represje wobec podstawowych praw i wolności. Te odważne osoby broniące uniwersalnych praw, także w najbardziej niebezpiecznych i trudnych sytuacjach, mogą liczyć na wsparcie ze strony Unii Europejskiej. Unijny mechanizm na rzecz obrońców praw człowieka będzie nadal pomagał ratować życie, chronić obrońców praw człowieka i wspierać działania na rzecz praw człowieka. Jestem dumna, że podpisałam dziś zobowiązanie do znacznego zwiększenia finansowania – jest to 30 mln euro na najbliższe cztery i pół roku.

Unijny mechanizm na rzecz obrońców praw człowieka

Unijny mechanizm na rzecz obrońców praw człowieka jest najważniejszym programem UE wspierającym obrońców praw człowieka na całym świecie i stanowi priorytet https://international-partnerships.ec.europa.eu/news-and-events/news/strengthening-human-rights-and-democracy-world-eu-launches-eu15-billion-plan-promote-universal-2021-12-09_pl, na który przeznaczono 1,5 mld euro. Mechanizmem tym zarządza ProtectDefenders.eu, konsorcjum 12 organizacji pozarządowych zajmujących się prawami człowieka. Dzięki temu dodatkowemu finansowaniu ProtectDefenders.eu będzie mogło – w perspektywie natychmiastowej, średnio- i długoterminowej – zapewnić bardziej zagrożonym obrońcom praw człowieka skuteczne, strategiczne i elastyczne wsparcie, w tym:

• ochronę fizyczną i cyfrową, wsparcie prawne i pomoc medyczną, monitorowanie rozpraw sądowych i warunków w więzieniach;
• budowanie zdolności, rzecznictwo, działania informacyjne, szkolenia w zakresie zapobiegania zagrożeniom i bezpieczeństwa, opracowywanie strategii (w celu przeciwdziałania restrykcjom, sankcjom, zniesławieniu lub przepisom mającym na celu kryminalizację ich pracy), monitorowanie sytuacji i wczesne ostrzeganie;
• tymczasowe mechanizmy relokacji w UE oraz na szczeblu regionalnym lub lokalnym;
• działania skoncentrowane w większym stopniu na kobiety, młodzież, osoby LGBTIQ i obrońców praw człowieka zajmujących się kwestiami środowiska.

W 2021 r. w ramach unijnego mechanizmu obrońców praw człowieka odnotowano bezprecedensowy wzrost liczby wniosków o pilne wsparcie na potrzeby ochrony od osób i organizacji, których bezpieczeństwo jest zagrożone. W 103 krajach, w tym na Białorusi, w Mjanmie i Afganistanie, organizacja ProtectDefenders.eu udzieliła ratującego życia wsparcia i wieloaspektowej pomocy prawie 8,7 tys. najbardziej zagrożonych obrońców praw człowieka i oddolnych organizacji praw człowieka – tj. o 23 proc. więcej niż w 2020 r.

Od 2015 r., dzięki finansowaniu unijnemu w wysokości 35 mln euro w pierwszych dwóch etapach, unijny mechanizm na rzecz obrońców praw człowieka udzielił pomocy ponad 55 tys. obrońców praw człowieka i członków ich rodzin znajdujących się w niebezpieczeństwie w ponad 120 krajach. Ponad połowa beneficjentów to kobiety i obrońcy praw człowieka należący do mniejszości seksualnych, ale wsparcie otrzymuje także coraz większa liczba obrońców środowiska i praw własności gruntów oraz obrońców praw ludów tubylczych.

W nowym etapie unijny mechanizm na rzecz obrońców praw człowieka będzie obejmował unijny fundusz kryzysowy na rzecz zagrożonych obrońców praw człowieka. Ten fundusz kryzysowy, którym zarządza Komisja w ścisłej współpracy z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych, zapewnia dotacje w sytuacjach kryzysowych dla obrońców praw człowieka i ich rodzin w wysokości do 10 tys. euro. Od 2014 r. fundusz kryzysowy wsparł około 1,6 tys. obrońców praw człowieka i członków ich rodzin z około 100 krajów.

Dodatkowe informacje

• ProtectDefenders.eu – unijny mechanizm na rzecz obrońców praw człowieka
• Sprawozdanie roczne ProtectDefenders.eu za 2021 r.
• Wzmocnienie praw człowieka i demokracji na świecie: UE uruchamia plan o wartości 1,5 mld euro na rzecz promowania uniwersalnych wartości
• Plan działania UE dotyczący praw człowieka i demokracji
• Komisja Europejska a demokracja
• Komisja Europejska a prawa człowieka
• Możliwości finansowania| Partnerstwa międzynarodowe
• Europejska Służba Działań Zewnętrznych – prawa człowieka i demokracja

Źródło: Komunikat prasowy Komisji Europejskiej z dnia 29 września 2022 r.