Panie Prezydencie, Panie Premierze, serdecznie dziękuję. Serdecznie dziękuję za powitanie mnie tu, w Polsce, w tak decydującym momencie dla naszej Unii. Toczy się wojna w Ukrainie, jej skutki są katastrofalne. Miliony ludzi uciekają przed nasilającymi się, nieprzerwanymi bombardowaniami, uciekają od chaosu, ruin i zniszczeń. W obliczu zbrodni i agresji Putina naszą największą wartością jest solidarność. Przede wszystkim solidarność z ludźmi uciekającymi przed wojną i tymi, którzy zostali przesiedleni w obrębie Ukrainy. W tym miejscu pragnę z głębi serca podziękować Polakom za ich niezwykłą wspaniałomyślność. Historia nie zapomni o Waszej solidarności. Z otwartymi ramionami przyjęliście ponad trzy i pół miliona uchodźców. Otworzyliście swoje domy i swoje serca. To napawający nadzieją przykład dla całego świata. Po drugie, musimy być solidarni z państwami członkowskimi, których dotknęła fala wstrząsów wywołana tą wojną, a w szczególności z tymi, które – jak Polska – są celem energetycznego szantażu Kremla.

Rosja istotnie wykorzystuje energię jako instrument nacisków i szantażu. Nie zgadzamy się na ten szantaż. To dlatego Komisja Europejska przedstawiła REPowerEU. Naszym planem jest jak najszybsze uniezależnienie się od rosyjskich paliw kopalnych. Pierwszym istotnym filarem jest dywersyfikacja: odejście od Rosji na rzecz innych dostawców. W tym kontekście z radością przyjmuję dzisiejsze oświadczenie OPEC, zapowiadające zwiększenie dostaw ropy naftowej. Dzięki temu łatwiej będzie nam odejść od rosyjskiej ropy i zwrócić się w kierunku innych regionów, aby zaopatrzyć się w ten niezbędny nam surowiec.

Drugim istotnym filarem są oczywiście masowe inwestycje w odnawialne źródła energii. Mam na myśli czystą energię. Jest to korzystne nie tylko dla naszego klimatu, ale także dla naszej niezależności i bezpieczeństwa naszych dostaw energii. Odnawialne źródła energii mamy u siebie. Dzięki nim u nas powstają miejsca pracy. To właśnie to, czym zajmujecie się teraz tutaj, na przykład w PSE. Gdy przyglądam się organizacji sieci, jestem przekonana, że z pomocą NextGenerationEU będziecie zasilać przyszłość Polski. Przyszłość w której czysta energia, wytwarzana na przykład w elektrowniach wiatrowych – jak się dowiaduję, tu w PSE – będzie stopniowo zastępować paliwa kopalne w polskich domach i przedsiębiorstwach. To jest NextGenerationEU. Pozwólcie mi Państwo przedstawić plan: Nasz plan dysponuje kwotą 800 mld euro na przekształcenie naszego kontynentu dla przyszłych pokoleń.

Wczoraj, po przeprowadzeniu dogłębnej analizy, Komisja Europejska dała zielone światło dla polskiego planu odbudowy i zwiększania odporności. Niemal 43 proc. budżetu przeznaczonego na polski plan będzie wspierać nasze cele związane z klimatem. Plan sfinansuje renowację energetyczną setek tysięcy budynków. Polski plan przewiduje także 5 mld euro na rozwój energii ze źródeł odnawialnych: energii słonecznej i energii wiatrowej wytwarzanej na lądzie i na morzu, a także na bardzo obiecujący rozwój wodoru. I wreszcie, w planie przeznaczono 7,5 mld euro na czystą mobilność. Przewidziano inwestycje między innymi w autobusy elektryczne i tramwaje w polskich miastach.

Jest jeszcze drugi priorytet. To cyfryzacja. 21 proc. polskiego planu przewidziano na cyfryzację. Środki zostaną przeznaczone na wprowadzanie szybkich sieci szerokopasmowych w całym kraju. Na wyposażanie uczniów, studentów, pracowników w nowe umiejętności, które będą im potrzebne w gospodarce przyszłości. Plan wesprze inwestycje w cyberbezpieczeństwo, które jest dla Polski bardzo ważne, a także w lepsze i bardziej dostępne usługi publiczne, między innymi dla przedsiębiorstw i dla obywateli.

Trzeci priorytet, o którym chcę powiedzieć, to istotne elementy planu ukierunkowane na wzmocnienie polskiej struktury ekonomicznej i socjalnej. Myślę tu o lepszej opiece nad dziećmi oraz o lepszym dostępie kobiet do rynku pracy, czy też o modernizacji sieci szpitali, oraz o istotnym wsparciu małych i średnich przedsiębiorstw.

Jak Państwo wiedzą, we wszystkich naszych planach odbudowy NextGenerationEU inwestycje są powiązane z reformami. Zatwierdzenie planu wiąże się z wyraźnymi zobowiązaniami Polski dotyczącymi niezależności sądownictwa. Przede wszystkim rozwiązana zostanie Izba Dyscyplinarna. Zastąpi ją niezależny i bezstronny sąd utworzony mocą prawa. Po drugie, konieczne jest zreformowanie systemu środków dyscyplinarnych. Usunięte muszą zostać kontrowersyjne przewinienia dyscyplinarne, na przykład złożenie wniosku do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości lub kwestionowanie statusu sędziowskiego. Po trzecie, sędziowie, których dotyczyły wcześniejsze orzeczenia Izby Dyscyplinarnej, powinni zyskać prawo do odwołania się przed nową izbą sądu. Te trzy zobowiązania, przyjęte w formie kamieni milowych, muszą zostać wypełnione, zanim zrealizowana zostanie jakakolwiek płatność. Pierwsza płatność będzie możliwa dopiero wtedy, gdy nowa ustawa nabierze mocy, a wszystkie punkty w naszej umowie zostaną zrealizowane. Co więcej, do końca 2023 r. Polska musi wykazać, że wszyscy bezprawnie zwolnieni sędziowie zostali do tego momentu przywróceni do orzekania. Gdy tak się stanie, możemy uznać to za postęp. Jednak nie zakończyliśmy jeszcze kwestii praworządności w Polsce.

Po raz pierwszy w historii Europejczycy finansują plan odbudowy – NextGenerationEU – o tak bezprecedensowym zasięgu. To nasze wspólne pieniądze. Państwa członkowskie mają prawo zyskać pewność, że pieniądze te są wydawane zgodnie z naszymi wartościami i zasadami – w każdym miejscu naszej Unii. To dlatego utworzyliśmy proces monitorujący, aby pieniądze te były wydatkowane w sposób rozsądny. Wyposażyliśmy się w instrumenty, które zapewnią ochronę budżetu. Bo to są przecież pieniądze europejskich obywateli. Nasza dzisiejsza zgoda to istotny krok na drodze do wypłacenia Polsce w ciągu najbliższych lat kwoty ponad 35 mld euro. To pierwszy krok, ponieważ pieniądze będą wypłacone po wprowadzeniu reform i podjęciu inwestycji. Wdrożenie planu przyczyni się do naszego wspólnego celu: lepszej przyszłości dla Polaków, dla Polski, dla Europy.

Dziękuję.

Źródło: Oświadczenie przewodniczącej KE Ursuli von der Leyen na temat polskiego planu odbudowy i zwiększania odporności z 2 czerwca 2022 r.