Komisja opublikowała dziś otwarte konsultacje publiczne w sprawie przyszłego europejskiego aktu o wolności mediów − przełomowej inicjatywy zapowiedzianej w 2021 r. przez przewodniczącą Ursulę von der Leyen w orędziu o stanie Unii. Celem tego aktu jest ochrona pluralizmu i niezależności mediów na unijnym rynku wewnętrznym mediów. Dzisiejsze konsultacje zostały poprzedzone opublikowanym 21 grudnia 2021 r. zaproszeniem do zgłaszania uwag, w którym określono główne cele inicjatywy oraz możliwe rozwiązania i skutki.

Wiceprzewodnicząca do spraw wartości i przejrzystości Věra Jourová powiedziała: Media stanowią filar demokracji. Jednak obecnie filar ten pęka, a rządy i prywatne grupy próbują wywierać na mediach presję. Dlatego Komisja zaproponuje wspólne zasady i zabezpieczenia w celu ochrony niezależności i pluralizmu mediów. Dziennikarze powinni móc wykonywać swoją pracę, informować obywateli i pociągać władze do odpowiedzialności bezstronnie i bez strachu. Prowadzimy szeroko zakrojone konsultacje, aby przedstawić najlepszy możliwy wniosek.

Komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton dodał: Musimy zagwarantować, że europejskie media pozostaną niezależne, innowacyjne i zrównoważone, a także, że będą mogły działać bez zbędnej ingerencji ze strony zarówno podmiotów publicznych, jak i prywatnych. Rozpoczynamy dziś konsultacje w sprawie przyszłego aktu o wolności mediów: Chcemy wysłuchać opinii publicznej i rozważyć proponowane przez obywateli rozwiązania, aby zapewnić odporny rynek mediów, który będzie dostarczał mieszkańcom Unii zróżnicowane i wiarygodne informacje.

Celem opublikowanych konsultacji jest zebranie opinii na temat najważniejszych problemów mających wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego mediów, w tym różnych rodzajów ingerencji w media, a także tendencji gospodarczych. Konsultacje te obejmują trzy główne obszary. Pierwszym jest przejrzystości i niezależności mediów (np. kontrola transakcji na rynku mediów, przejrzystość w zakresie własności mediów i badań oglądalności). Drugi obszar to warunki konieczne do właściwego funkcjonowania rynków mediów (np. odpowiedni dostęp społeczeństwa do pluralizmu poglądów, innowacyjność mediów na unijnym rynku). Trzecim jest sprawiedliwa alokacja zasobów państwowych (np. niezależność mediów publicznych, przejrzystość i uczciwa dystrybucja reklam państwowych). Komisja spodziewa się również otrzymać informacje zwrotne na temat podstawowych wariantów zarządzania, które mogłyby opierać się na Europejskiej Grupie Regulatorów Audiowizualnych Usług Medialnych (ERGA).

Komisja przedstawi odpowiedni wniosek w trzecim kwartale 2022 r. Celem ogłoszonych dziś konsultacji publicznych jest zebranie opinii, uwag i danych od obywateli (przede wszystkim dziennikarzy), mediów (prywatnych i publicznych), pracowników naukowych, społeczeństwa obywatelskiego, organów publicznych i wszystkich zainteresowanych stron, co pomoże Komisji w opracowaniu nowych przepisów. Odpowiedzi można udzielać do 21 marca 2022 r. na portalu „Wyraź swoją opinię”.

Kontekst

Jak określono w programie prac Komisji na 2022 r., przyjęcie europejskiego aktu o wolności mediów jest zaplanowane na trzeci kwartał 2022 r. Akt ten będzie bazował na zmienionej dyrektywie o audiowizualnych usługach medialnych, w której ustanawia się zasady niezależności organów regulacyjnych ds. mediów, promuje przejrzystość własności mediów i zaznacza, że decyzje redakcyjne powinny być wolne od ingerencji. Inicjatywa ta skupi się na usuwaniu barier dla powstawania i funkcjonowania usług medialnych i stworzy wspólne ramy rozwijania rynku wewnętrznego w sektorze mediów, aby zagwarantować na nim wolność i pluralizm mediów. Będzie również spójna z określonymi w europejskim planie działania na rzecz demokracji staraniami UE w ramach promowania demokratycznego uczestnictwa, zwalczania dezinformacji oraz wspierania wolności mediów i pluralizmu, zgodnie z europejskim planem działania na rzecz demokracji. W szczególności będzie jednak uzupełnieniem przyjętych niedawno zaleceń w sprawie ochrony, bezpieczeństwa i wzmocnienia pozycji dziennikarzy, proponowanego pakietu dotyczącego aktu o usługach cyfrowych oraz nadchodzącej inicjatywy mającej na celu przeciwdziałanie nadużywaniu drogi sądowej (SLAPP) wobec dziennikarzy i obrońców praw. Europejski akt o wolności mediów będzie szedł w parze z działaniami związanymi z rentownością, odpornością i transformacją cyfrową sektora mediów w ramach planu działania na rzecz mediów i sektora audiowizualnego.

Dodatkowe informacje

• Zmieniona dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych
• Europejski plan działania na rzecz demokracji – komunikat prasowy
• Europejski plan działania na rzecz demokracji – strona internetowa
• Europejski plan działania na rzecz demokracji – zestawienie informacji
• Europejski plan działania na rzecz demokracji – pytania i odpowiedzi
• Zalecenia w sprawie poprawy bezpieczeństwa dziennikarzy – komunikat prasowy
• Zalecenia w sprawie poprawy bezpieczeństwa dziennikarzy – zestawienie informacji
• Zalecenia w sprawie poprawy bezpieczeństwa dziennikarzy – tekst prawny
• Plan działania na rzecz odbudowy i transformacji unijnego sektora medialnego i audiowizualnego – komunikat prasowy
• Plan działania na rzecz odbudowy i transformacji unijnego sektora medialnego i audiowizualnego – strona internetowa
• Plan działania na rzecz odbudowy i transformacji unijnego sektora medialnego i audiowizualnego – zestawienie informacji
• Pakiet związany z aktem prawnym o usługach cyfrowych
• Wolność i pluralizm mediów
• Wsparcie UE dla sektora mediów informacyjnych

Źródło: Komunikat prasowy Komisji Europejskiej z dnia 10 stycznia 2022 r.