Najnowsza ocena sporządzona przez Europejską Agencję Środowiska (EEA) we współpracy z Komisją Europejską opiera się na monitorowaniu 22 276 kąpielisk w całej Europie w 2020 r. Obejmuje ona państwa członkowskie UE, Albanię i Szwajcarię na przestrzeni całego 2020 r.

Udział kąpielisk przybrzeżnych i śródlądowych z wodą „doskonałej” jakości ustabilizował się w ostatnich latach w całej Europie na poziomie około 85 proc., a w 2020 r. – 82,8 proc. Minimalne normy „wystarczającej” jakości wody zostały spełnione w 93 proc. kąpielisk monitorowanych w 2020 r., a w pięciu krajach – na Cyprze, w Austrii, Grecji, na Malcie i w Chorwacji – co najmniej 95 proc. wód w kąpieliskach było doskonałej jakości.

Komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa Virginijus Sinkevičius powiedział: Jakość wody w kąpieliskach w Europie pozostaje wysoka i jest to dobra wiadomość dla Europejczyków, którzy tego lata udadzą się na plaże i kąpieliska. Jest to wynik ponad 40 lat obowiązywania dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach, ciężkiej pracy wyspecjalizowanych specjalistów i współpracy. Przyjęty w maju plan działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń przyczyni się do utrzymania dobrego stanu i bezpieczeństwa wód oraz czystości mórz i rzek.

Hans Bruyninckx, dyrektor wykonawczy EEA, stwierdził: Po czterdziestu latach działań mających na celu zapobieganie zanieczyszczeniom i ich ograniczanie jakość europejskich kąpielisk jest wysoka. Unijne prawo nie tylko pomogło podnieść ogólną jakość, ale również określić obszary, w których potrzebne są konkretne działania.

Dwie trzecie kąpielisk znajduje się wzdłuż wybrzeży Europy. Wyniki te są cennym źródłem informacji dla urlopowiczów, którzy mogą dowiedzieć się, w jakich kąpieliskach woda jest najczystsza. W obecnej ocenie nie można było sklasyfikować jakości kilku kąpielisk, ponieważ ograniczenia związane z pandemią skutkowały niemożnością pobrania wystarczającej liczby próbek.

W 2020 r. 296, czyli 1,3 proc. kąpielisk w Europie, miało wodę złej jakości. Chociaż odsetek kąpielisk o niskiej jakości nieznacznie spadł od 2013 r., problemy utrzymują się, zwłaszcza jeśli chodzi o ocenę źródeł zanieczyszczeń i wprowadzanie środków zintegrowanej gospodarki wodnej. W kąpieliskach, w przypadku których trudno jest zidentyfikować źródła lub przyczyny zanieczyszczenia, potrzebne są specjalne badania źródeł zanieczyszczeń.

W ramach planu działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń oraz zgodnie z unijną strategią na rzecz bioróżnorodności 2030 Komisja rozpoczęła niedawno przegląd dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach. Ma on pomóc w ocenie, czy obecne przepisy są nadal adekwatne do celu ochrony zdrowia publicznego i poprawy jakości wody, czy też istnieje potrzeba poprawy istniejących ram, w szczególności poprzez uwzględnienie nowych parametrów. W ramach tego procesu Komisja wkrótce zaangażuje się we współpracę ze społecznością zainteresowanych stron w drodze internetowych konsultacji publicznych.

Wyniki tegorocznego sprawozdania zostaną przedstawione 2 czerwca na jednej z sesji europejskiego Zielonego Tygodnia, skupiającej się w tym roku na zerowym poziomie zanieczyszczenia. Oprócz sprawozdania dotyczącego jakości wody w kąpieliskach EEA opublikowała również zaktualizowaną interaktywną mapę pokazującą wyniki dla każdego kąpieliska. Dostępne są również zaktualizowane sprawozdania krajowe, jak również informacje na temat wdrażania dyrektywy w poszczególnych krajach.

Kontekst

Jakość wody w kąpieliskach w Europie znacznie się poprawiła w ciągu ostatnich 40 lat, również dzięki unijnej dyrektywie dotyczącej jakości wody w kąpieliskach. Skuteczne monitorowanie i zarządzanie wprowadzone na mocy dyrektywy, w połączeniu z innymi przepisami UE, takimi jak dyrektywa dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych z 1991 r., doprowadziły do radykalnego ograniczenia ilości nieoczyszczonych lub częściowo przetworzonych odpadów komunalnych i przemysłowych, które trafiają do kąpielisk. W rezultacie w coraz większej liczbie miejsc odnotowano zmniejszenie zanieczyszczenia, co doprowadziło do znacznej poprawy jakości wody. W ramach trwającego przeglądu dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych ocenia się, w jaki sposób w całej UE można podjąć lepsze działania w celu spójnego rozwiązania problemu przelewów ścieków, zwłaszcza w świetle oddziaływania zmian klimatu.

Wszystkie państwa członkowskie UE oraz Albania i Szwajcaria monitorują swoje kąpieliska zgodnie z przepisami unijnej dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach.

Dyrektywa ta określa, czy jakość wody w kąpieliskach można sklasyfikować jako „doskonałą”, „dobrą”, „dostateczną” lub „niedostateczną” w zależności od ilości wykrytych bakterii kałowych. W przypadkach gdy jakość wody zostaje sklasyfikowana jako „niedostateczna”, państwa członkowskie powinny zastosować pewne środki, takie jak zakaz kąpieli lub publikacja ostrzeżeń zawierających informacje dla użytkowników kąpielisk, a także podjąć odpowiednie działania naprawcze.

Więcej informacji

• Ocena jakości wody w kąpieliskach w 2020 r., w tym sprawozdania krajowe i interaktywna mapa
• Nadchodzące konsultacje społeczne w sprawie dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach
• Przepisy UE dotyczące jakości wody w kąpieliskach

Źródło: strona internetowa Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce