Jednym z głównych wyzwań społecznych w Europie są trudności z dostępem do przystępnych cenowo mieszkań. KE przygotowuje europejski plan w tym zakresie.

Komisja Europejska prowadzi konsultacje publiczne na temat przeglądu zasad pomocy państwa w odniesieniu do zapewnienia obywatelom przystępnych cenowo mieszkań.

Przegląd przepisów dotyczących usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym (UOIG) będzie dotyczył wyzwań związanych z przystępnością cenową mieszkań wykraczających poza mieszkalnictwo socjalne.

Celem jest umożliwienie państwom UE szybszego i prostszego wspierania przystępnych cenowo mieszkań poprzez zmianę decyzji 2012/21/UE w sprawie UOIG (usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym).

Wesprze to działania Komisji ukierunkowane na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych obywateli. Działania te obejmą też wniosek dotyczący europejskiego planu na rzecz przystępnych cenowo mieszkań.

Każdy zainteresowany obywatel, przedsiębiorstwo, organ publiczny lub stowarzyszenie może za pośrednictwem strony internetowej COMP wziąć udział w konsultacjach publicznych trwających do 4 listopada 2025 r.

Proces przeglądu decyzji w sprawie UOIG

Jak stwierdzono w wytycznych politycznych Komisji, obecne zasady pomocy państwa nie są dostosowane do tego, aby umożliwić państwom członkowskim skutecznie stawiać czoła różnym wyzwaniom związanym z mieszkaniami przystępnymi cenowo i wykraczającym poza mieszkalnictwo socjalne.

Dzięki temu przeglądowi państwa członkowskie uzyskają nowe narzędzie reagowania na pilny charakter kryzysu mieszkaniowego. Nastąpi to z poszanowaniem zasady pomocniczości, co oznacza, że państwa członkowskie będą mogły dostosować te przepisy do potrzeb wynikających z ich szczególnego kontekstu.

W tym celu do decyzji w sprawie UOIG dodaje się nową kategorię zwolnienia w zakresie przystępnych cenowo mieszkań, która pozwala na przyznanie pomocy państwa bez zgłaszania jej Komisji. Nowa definicja w decyzji w sprawie UOIG brzmi następująco: „Mieszkania dla gospodarstw domowych, które ze względu na wyniki rynkowe, a w szczególności niedoskonałości rynku, nie są w stanie uzyskać na przystępnych warunkach dostępu do mieszkań”. Decyzja zawiera szczegółowe warunki dotyczące przystępnych cenowo usług mieszkaniowych świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym.

W nowej decyzji w sprawie UOIG zaproponowano również wprowadzenie zmian sektorowych dotyczących leków o krytycznym znaczeniu oraz zmian w sektorach lotnictwa i gospodarki morskiej. Przegląd obejmuje również zmiany mające na celu aktualizację i uproszczenie przepisów.

Konsultacji publiczne i kolejne działania

Projekt decyzji w sprawie UOIG jest wynikiem konsultacji publicznych i zaproszenia do zgłaszania uwag, które opublikowano w czerwcu i lipcu 2025 r. Komisja otrzymała ponad 120 odpowiedzi na zaproszenie do zgłaszania uwag i ponad 140 odpowiedzi na konsultacje publiczne.

W ramach przygotowywania tego wniosku skorzystano również ze spotkania dotyczącego „konsultacji na temat stosowania przepisów w praktyce”, podczas którego zainteresowane strony i państwa członkowskie przedstawiły informacje na temat rzeczywistych sytuacji i głównych przeszkód we wdrażaniu zasad pomocy państwa w mieszkalnictwie.

Konsultacje te pomogą Komisji ocenić, w sposób oparty na współpracy, przejrzysty i sprzyjający włączeniu społecznemu, w jaki sposób należy zmienić decyzję w sprawie UOIG, aby ułatwić inwestycje w mieszkalnictwo przystępne cenowo.

Informacje zwrotne otrzymane w ramach tych konsultacji i szerszego wkładu zainteresowanych stron zostaną uwzględnione w trwającym przeglądzie decyzji w sprawie UOIG. Zmienioną decyzję w sprawie UOIG Komisja przyjmie przed końcem roku.

Kontekst ogólny

Kwestia dostępności mieszkań przystępnych cenowo nie ogranicza się do grup o niższych dochodach. Dotyka on obecnie szerokiej części społeczeństwa ze względu na różne czynniki, w tym rosnący popyt na mieszkania na obszarach miejskich, wysokie koszty mieszkaniowe, niewystarczającą podaż mieszkań, starzenie się budynków, regionalne dysproporcje gospodarcze oraz kwestie turystyki i wynajmu krótkoterminowego.

W odpowiedzi na poważny kryzys mieszkaniowy Komisja planuje przedstawić do końca 2025 r. europejski plan na rzecz przystępnych cenowo mieszkań. Jego celem będzie uzupełnienie polityki mieszkaniowej na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, przy jednoczesnym zachowaniu zasady pomocniczości.

Wśród kluczowych planowanych inicjatyw Komisja dokonuje przeglądu zasad pomocy państwa, aby ułatwić finansowanie przystępnych cenowo rozwiązań mieszkaniowych.

Dodatkowe informacje

Więcej informacji na temat prac Komisji w zakresie przystępnych cenowo mieszkań można znaleźć na specjalnej stronie internetowej.

Źródło: Komunikat prasowy Komisji Europejskiej z dnia 23 października 2025r.