Komisja Europejska przedstawiła dziś wniosek dotyczący ambitnych i dynamicznych wieloletnich ram finansowych (WRF) na kwotę prawie 2 bln EUR (1,26 % dochodu narodowego brutto UE średnio w latach 2028–2034). Ramy te zapewnią Europie długoterminowy budżet inwestycyjny odpowiadający jej ambicjom, by w nadchodzącym dziesięcioleciu stać się niezależnym, zamożnym, bezpiecznym i dobrze prosperującym społeczeństwem i gospodarką.

Europa stoi w obliczu coraz większej liczby wyzwań w wielu obszarach, takich jak bezpieczeństwo, obrona, konkurencyjność, migracja, energia i odporność na zmianę klimatu. Nie są one tymczasowe, ale odzwierciedlają systemowe zmiany geopolityczne i gospodarcze, które wymagają zdecydowanej i przyszłościowej reakcji.

W związku z tym Komisja proponuje gruntowną zmianę struktury budżetu UE, która będzie bardziej usprawniona, elastyczna i skuteczna. Znacznie zwiększy to zdolność UE do realizacji podstawowych polityk przy jednoczesnym uwzględnieniu nowych i pojawiających się priorytetów. Budżet ten będzie nadal wspierał obywateli, przedsiębiorstwa, państwa członkowskie, regiony, partnerów, a przede wszystkim wspólną przyszłość UE.

Nowoczesny budżet UE wymaga zmodernizowanych i stabilnych źródeł dochodów. Dlatego też Komisja proponuje również nowe zasoby własne i dostosowania do istniejących zasobów, co zmniejszy presję na budżety krajowe, generując 58,5 mld EUR rocznie.

Główne cechy nowych wieloletnich ram finansowych

• Większa elastyczność w całym budżecie, dzięki czemu Europa ma zdolność do szybkiego działania i reagowania, gdy okoliczności zmieniają się nieoczekiwanie lub gdy konieczne jest zajęcie się nowymi priorytetami politycznymi.
• Prostsze, sprawniejsze i bardziej zharmonizowane programy finansowe UE, tak aby obywatele i przedsiębiorstwa mogli łatwo znaleźć możliwości finansowania i uzyskać do nich dostęp.
• Budżet dostosowany do lokalnych potrzeb, wraz z krajowymi i regionalnymi planami partnerstwa opartymi na inwestycjach i reformach, w celu ukierunkowanego oddziaływania tam, gdzie ma to największe znaczenie, oraz zapewnienia szybszego i bardziej elastycznego wsparcia na rzecz większej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w całej Unii.
• Potężny bodziec dla konkurencyjności, aby Europa mogła zabezpieczyć łańcuchy dostaw, zwiększyć skalę innowacji i przewodzić światowemu wyścigowi w kierunku czystych i inteligentnych technologii.
• Zrównoważony pakiet nowych zasobów własnych, który zapewni odpowiednie dochody na realizację naszych priorytetów przy jednoczesnym zminimalizowaniu presji na krajowe finanse publiczne.

Wniosek Komisji ma na celu zapewnienie, aby finansowanie UE było kierowane priorytetami politycznymi UE, co przyniesie rezultaty, których budżety krajowe nie mogą osiągnąć samodzielnie.

Inwestycje w ludzi i edukację Budżet zakłada m.in. zwiększone środki na zatrudnienie, walkę z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, a także kontynuację i rozwój programu Erasmus+. Wzmocniony zostanie także program AgoraEU, wspierający wartości demokratyczne, kulturę i zaangażowanie społeczne.

Nowy Europejski Fundusz Konkurencyjności Z budżetem ponad 400 mld EUR fundusz ten będzie wspierał strategiczne obszary, takie jak zielona i cyfrowa transformacja, zdrowie, biotechnologia, obronność i przestrzeń kosmiczna. Uproszczone procedury aplikacyjne i większe wsparcie dla badań oraz innowacji mają przyspieszyć rozwój technologiczny Europy.

Gotowość na kryzysy i bezpieczeństwo Nowy mechanizm kryzysowy o wartości do 400 mld EUR pozwoli szybciej reagować na sytuacje nadzwyczajne. Wzmocnione zostaną zdolności reagowania UE w obszarze zdrowia, bezpieczeństwa granic i cyberbezpieczeństwa. Ponadto zakłada się znaczne zwiększenie inwestycji w obronność i mobilność wojskową.

Polityka zagraniczna i wsparcie dla Ukrainy Program „Globalny wymiar Europy” o wartości 200 mld EUR zwiększy skuteczność działań zewnętrznych UE. Przewidziano też do 100 mld EUR dla Ukrainy w latach 2028–2034. Nowy budżet będzie wspierał również politykę rozszerzenia i stabilność międzynarodową.

Nowe źródła dochodów UE Komisja proponuje pięć nowych zasobów własnych, m.in. z systemu ETS, CBAM, odpadów elektronicznych, podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych oraz składki firm o dużym obrocie (CORE). Łącznie mają one generować ok. 58,5 mld EUR rocznie.

Nowe ramy finansowe UE to odpowiedź na zmieniające się potrzeby Europy – silniejszej, bardziej odpornej i gotowej na przyszłość.

Źródło: Komunikat prasowy Komisji Europejskiej z dnia 16 lipca 2025 r.