Komisja Europejska zakończyła dzisiaj analizę sytuacji w zakresie praworządności w Polsce w związku z procedurą określoną w art. 7 ust. 1 TUE. Zdaniem Komisji w Polsce nie istnieje już wyraźne ryzyko poważnego naruszenia zasady praworządności w rozumieniu art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej.

Polska wprowadziła szereg środków ustawodawczych i nieustawodawczych w celu rozwiązania problemów dotyczących niezależności systemu wymiaru sprawiedliwości, uznała pierwszeństwo prawa Unii oraz zobowiązała się do wykonania wszystkich wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczących praworządności, w tym niezależności sądów.

Przyjęcie jasnego programu w formie planu działania przedstawionego przez Polskę w lutym 2024 r. oraz fakt, że Polska podjęła pierwsze konkretne kroki w celu wdrożenia tego planu oraz uznała, że należy zająć się kwestią praworządności, mają bezpośrednie znaczenie dla oceny ryzyka dokonanej przez Komisję. Po przeanalizowaniu tych czynników Komisja stwierdza, że nie istnieje już wyraźne ryzyko poważnego naruszenia praworządności. W tym kontekście należy zauważyć, że 29 lutego 2024 r. Polska przystąpiła do Prokuratury Europejskiej.

Komisja informuje zatem Radę i Parlament Europejski o swojej ocenie i o zamiarze wycofania uzasadnionego wniosku z 2017 r., co oznacza zamknięcie procedury przewidzianej w art. 7 ust. 1.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen oświadczyła: Dziś otwieramy nowy rozdział dla Polski. Po ponad sześciu latach uważamy, że procedura określona w art. 7 ust. 1 może zostać zamknięta. Gratuluję premierowi Donaldowi Tuskowi i jego rządowi tego ważnego przełomu. Jest to wynik ich ciężkiej pracy i zdecydowanych wysiłków reformatorskich. Trwające przywracanie praworządności w Polsce ma wielkie znaczenie dla Polek i Polaków oraz dla całej Unii. Świadczy to o sile praworządności i demokracji w Europie.

20 lutego 2024 r. Polska przedstawiła Radzie do Spraw Ogólnych krajowy plan działań ws. przywracania praworządności. Polska zobowiązała się w nim rozwiązać poważne problemy w zakresie praworządności przedstawione w uzasadnionym wniosku Komisji uruchamiającym procedurę określoną w art. 7 TUE. Następnie Komisja przeprowadziła nową analizę w celu ustalenia, czy nadal istnieje „wyraźne ryzyko poważnego naruszenia”.

Komisja zamierza wycofać uzasadniony wniosek i zwraca się do Rady o przedstawienie wszelkich uwag, które ta uzna za stosowne. W tym celu Komisja przyjęła dziś notę informacyjną, którą wiceprzewodnicząca Věra Jourová przesłała Radzie. O swojej analizie Komisja poinformowała również Parlament Europejski.

Co dalej?

Wiceprzewodnicząca Věra Jourová przedstawi analizę Komisji na najbliższym posiedzeniu Rady do Spraw Ogólnych. Następnie, po uwzględnieniu wszelkich uwag Rady, Komisja zamierza formalnie wycofać uzasadniony wniosek dotyczący art. 7 ust. 1 TUE.

Środki przewidziane w planie działania, a także inne działania propagujące praworządność w Polsce będą nadal regularnie monitorowane, w szczególności w ramach rocznego sprawozdania na temat praworządności.

Dodatkowe informacje

• Praworządność: Komisja Europejska staje w obronie niezależności sądów w Polsce (komunikat prasowy z 2017 r.)
• Zestawienie informacji: Unijny zestaw instrumentów na rzecz praworządności

Źrodło: Komunikat Komisji Europejskiej z dnia 6 maja 2024 r.